Arbovisie 2040: nul doden op werk door slechte arbeidsomstandigheden
Jaarlijks overlijden in Nederland namelijk 4100 mensen als gevolg van blootstelling aan belastende factoren op het werk.
Het kabinet wil dat niemand meer ziek wordt of overlijdt door slechte arbeidsomstandigheden. Daar is nu de Arbovisie 2040 gepubliceerd. Hierin stelt het kabinet een aantal oplossingsrichtingen voor om een fundamentele verandering te bereiken in de manier waarop werkgevers, werknemers en de overheid omgaan met arbeidsomstandigheden.
Arbeidsomstandigheden moeten beter
De arbeidsomstandigheden binnen een deel van de bedrijven moeten verbeteren. De risico’s in het werk zijn in de afgelopen jaren niet gedaald, terwijl dit met goed arbobeleid wel kan. Door verschillende factoren zoals flexibilisering door meer flexmedewerkers en ZZP-ers, migratie van werknemers, individualisering doordat minder werknemers zich aansluiten bij de vakbond, digitalisering en robots zijn de arbeidsomstandigheden deze te belangrijker geworden.
Knelpunten
Er zijn een aantal knelpunten als het gaat om een gezonde en veilige werkvloer. Hierbij kan je denken aan:
- Te weinig investering in preventie
- Werkgevers hebben onvoldoende kennis over de Arbeidsomstandighedenwet
- Werknemer kunnen arbeidsomstandigheden lastig bespreek maken. Waarbij vooral arbeidsmigranten en flexwerkers kwetsbaar zijn.
- Te weinig aandacht in de maatschappij voor de waarde van gezond werk.
Oplossingen
In de Arbovisie 2040 komt het kabinet met een aantal oplossingsrichtingen. Mogelijk kunnen met boetes én beloningen werkgevers gestimuleerd kunnen worden in preventie te investeren. Ook bevordert het kabinet het opstellen van een goede Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E), met maatregelen om risico’s te verkleinen. Op dit moment heeft slechts de helft van de werkgevers deze wettelijk verplichte inventarisatie gedaan, en van die helft mist 30% belangrijke risico’s. Om het voor startende ondernemers, vooral in het mkb, makkelijker en laagdrempeliger te maken komt er een start-RI&E met preventie als uitgangspunt. De start-RI&E moet wel aangevuld worden tot een volledige RI&E om aan de wettelijke verplichting te voldoen. Verder wordt de verantwoordelijkheid van werkgevers of opdrachtgevers en opdrachtnemers (zoals zzp’ers) bij werken in een keten beter geregeld.
Actielijnen
Het behalen van de missie en ambitie hangt af van de totstandkoming van een breed palet aan verschillende acties die samen resulteren in een substantiële daling van het aantal werkgerelateerde zieken, arbeidsongeschikten en doden. Het kabinet gaat tot 2040 extra inzetten op de volgende drie actielijnen:
- Preventie, ontwerpen en ontwikkelen arbobeleid – op korte termijn is de focus gericht op de aanpak van psychosociale arbeidsbelasting (PSA), fysieke belasting, en gevaarlijke stoffen.
- Uitvoering van arbobeleid en de arbobeleidscyclus op de werkvloer –meer aandacht voor de waarde van gezond werk en de rol van leidinggevenden hierbij.
- Bijstellen van het arbobeleid –bereiken van een lerende arbobeleidscyclus met periodiek kwalitatieve risico-inventarisatie en evaluaties (RI&E).
Op elk van deze niveaus zijn doelstellingen geformuleerd en maatregelen om deze te bereiken.